Mỹ, Nga và các nước châu Âu đang tổ chức một loạt cuộc đàm phán trong tuần này nhằm nỗ lực giảm bớt căng thẳng về Ukraine. Nga có khoảng 100.000 quân gần biên giới với Ukraine.
Các nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Nga cho biết họ đã có những cuộc đàm phán mang tính xây dựng hôm thứ Hai tại Geneva, nhưng họ đã không đạt được bước đột phá trong nỗ lực xoa dịu căng thẳng liên quan đến việc Nga tăng cường quân đội ở biên giới Ukraine - Nga.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov xuất hiện sau gần 8 giờ đàm phán và tuyên bố: “Nga không có kế hoạch hay ý định tấn công Ukraine. Không có lý do gì để lo sợ về một kịch bản leo thang nào đó.”
Nhưng quân đội Nga vẫn ở nguyên vị trí, còn Ukraine và những người ủng hộ mô tả Nga là một mối đe dọa nghiêm trọng.
Người đứng đầu phái đoàn Hoa Kỳ, Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman, cho biết trong một cuộc họp ngắn riêng rằng “Một quốc gia không thể thay đổi biên giới của quốc gia khác bằng vũ lực”.
Bà cũng nhấn mạnh rằng nếu Nga xâm chiếm Ukraine, Mỹ sẽ tăng cường các biện pháp trừng phạt tài chính và thương mại, đồng thời sẽ tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Sherman cho biết cả hai bên đã đưa ra các đề xuất và các cuộc đàm phán tiếp theo có thể sớm diễn ra, đồng thời mô tả cuộc gặp hôm thứ Hai là một cuộc thảo luận chứ không phải một cuộc đàm phán.
Chủ đề cấp bách nhất trong hàng loạt cuộc họp tuần này là khoảng 100.000 quân mà Nga triển khai gần Ukraine. Tuy nhiên, Nga đã nêu ra các vấn đề khác như việc NATO mở rộng sang Đông Âu trong hai thập kỷ qua.
Ryabkov nhắc lại yêu cầu của Nga rằng các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ là Ukraine và Georgia không bao giờ được phép gia nhập NATO, nhưng ông thừa nhận hôm thứ Hai không có tiến triển nào về vấn đề này.
Ông nói: “Ukraine và Georgia sẽ không bao giờ trở thành thành viên của NATO. Chúng tôi đã chán ngấy những cuộc nói chuyện lỏng lẻo, những lời hứa nửa vời hoặc cách giải thích lỏng lẻo về những gì đã xảy ra trong các cuộc đàm phán đằng sau cánh cửa đóng kín. Chúng tôi không tin tưởng vào phía bên kia. Chúng tôi cần những đảm bảo chắc chắn và ràng buộc về mặt pháp lý.”
Sherman phản bác bằng cách nói rằng NATO “sẽ không cho phép bất kỳ ai đóng cửa chính sách mở cửa của NATO, vốn luôn là trọng tâm của liên minh NATO.”
NATO cho biết vào năm 2008 rằng Ukraine và Georgia có thể đăng ký làm thành viên. Nhưng trên thực tế, không có triển vọng một trong hai quốc gia sẽ gia nhập liên minh trong tương lai gần.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Mỹ có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga nếu nước này thực hiện thêm hành động quân sự chống lại Ukraine.
Là một phần trong nỗ lực ngoại giao trong tuần này, Mỹ và các đối tác NATO cũng có kế hoạch gặp các quan chức Nga vào thứ Tư tại Brussels, trụ sở của liên minh quân sự. Và Hoa Kỳ sẽ tham gia Tổ chức An ninh và Hợp tác tại Vienna để đàm phán với Nga vào thứ Năm.
Mỹ cho biết sẽ phối hợp với Ukraine và châu Âu
Trong khi người Nga thích đàm phán trực tiếp với Mỹ, thì chính quyền Biden cho biết họ sẽ không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào về Ukraine hoặc về bất kỳ vấn đề nào khác liên quan đến an ninh châu Âu mà không có người châu Âu tại bàn đàm phán.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói hôm Chủ nhật: “Chúng tôi đã nói rất rõ ràng với Nga rằng sẽ không có gì về châu Âu nếu không có châu Âu.”
Ngoài ra, ông nói, “Bất kỳ tiến bộ nào mà chúng tôi đạt được sẽ phải diễn ra trên cơ sở có đi có lại. Nếu Hoa Kỳ và Châu Âu đang thực hiện các bước để giải quyết một số mối lo ngại của Nga, thì Nga cũng sẽ phải làm như vậy.”
Mùa thu năm ngoái, Nga đã bắt đầu di chuyển một số lượng lớn quân đội và vũ khí hạng nặng tới biên giới phía Tây với Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin phủ nhận việc Nga có kế hoạch xâm lược.
Tuy nhiên, Nga đã có quân ở Ukraine kể từ khi chiếm bán đảo Crimea năm 2014. Ngoài ra, Nga còn hỗ trợ phe ly khai thân Nga ở phía đông Ukraine.
Tổng thống Putin đã viết một bài luận dài vào mùa hè năm ngoái lập luận rằng Nga và Ukraine về cơ bản là một quốc gia. Mặc dù điều đó đôi khi đúng trong lịch sử 1.000 năm của họ, Ukraine có văn hóa, ngôn ngữ và bản sắc riêng và đã độc lập trong hơn 30 năm kể từ khi Liên Xô tan rã vào năm 1991.
Tổng thống Putin không muốn thấy Ukraine ngày càng hội nhập hơn với Tây Âu. Tuy nhiên, cuộc xâm lược Ukraine năm 2014 của Nga, cũng như việc tăng cường quân sự hiện nay, đã khiến nhiều người Ukraine ủng hộ mối quan hệ chặt chẽ hơn với phương Tây.
Trong khi đó, người Ukraine cảm thấy rằng chiến dịch gây áp lực của Nga cũng có thể bao gồm các cuộc tấn công mạng mà Nga đã thực hiện trong những năm gần đây.
Năm 2015, nhóm hack Sandworm của Nga đã đánh sập lưới điện của Ukraine. Hai năm sau, tin tặc Nga tấn công các trang web, ngân hàng, báo chí và công ty điện lực bằng phần mềm độc hại có tên Petya.
Nolan Peterson, cựu phi công hoạt động đặc biệt của Không quân Hoa Kỳ, sống ở thủ đô Kyiv của Ukraine từ năm 2014, cho biết quân đội Ukraine rất ý thức về khả năng kỹ thuật của Nga. Điều này đã khiến người Ukraine hết sức thận trọng trong cách hành động.
Peterson nói: “Bạn không muốn chiếu đèn pin vào một đêm sáng. Tương tự như vậy, người Ukraine không muốn sử dụng radio hoặc điện thoại di động quân sự ở tiền tuyến.”
Mộ số người Ukraine đã quay lại sử dụng công nghệ cũ hoặc không sử dụng công nghệ nào cả. Peterson cho biết họ dùng điện thoại quay số hoặc sử dụng người để gửi tin nhắn viết tay.
Nga coi các cuộc tấn công mạng là một phần trong chiến lược quân sự hỗn hợp của mình, được thiết kế nhằm làm suy yếu tinh thần của quân đội Ukraine cũng như dân thường nước này.
“Tôi đã được rất nhiều binh sĩ Ukraine nói với tôi rằng trước các cuộc tấn công lớn, họ sẽ nhận được tin nhắn trên điện thoại di động hoặc gia đình họ sẽ nhận được email từ phía Nga, đe dọa họ, nói với họ rằng tất cả họ sẽ chết và những điều như vậy, hoặc nói với họ rằng họ đã bị giới lãnh đạo dân sự phản bội”, Peterson nói.
Comments