Nhiều hoạt động của trụ trì Thích Trúc Thái Minh diễn ra tại chùa Ba Vàng đã vi phạm các quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo.
Thích Trúc Thái Minh, tên khai sinh là Vũ Minh Hiếu, sinh năm 1967 quê ở thôn Ngọc Quan, xã Lâm Thao, huyện Lương Tài, Bắc Ninh, hiện là trụ trì chùa Ba Vàng, Uông Bí, Quảng Ninh. Ông là người con thứ 5 trong gia đình có 7 anh chị em. Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, ông thi đỗ Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Là sinh viên có kết quả học tập xuất sắc của Đại học Kinh tế Quốc dân, ông được làm giảng viên của trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội trong 2 năm, sau đó ông chuyển sang công tác ở Viện Máy và Dụng Cụ Công nghiệp - IMI của Bộ Công nghiệp.
Ngày 19/6/1998, Vũ Minh Hiếu cùng đạo tràng bắt xe ô tô vào Đà Lạt, dưới sự chứng minh của Hòa thượng Thích Thanh Từ đã phát tâm Bồ đề tại Thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt.
Chùa Ba Vàng, nơi Thích Trúc Thái Minh hiện giữ chức vụ trụ trì
Năm 1999, Vũ Minh Hiếu tập sự xuất gia tại chùa Diên Phúc thuộc xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội, trong vòng 2 tháng.
Ngày 19/6/1999, Vũ Minh Hiếu xuất gia với Hòa thượng Thích Thanh Từ tại Thiền Viện Trúc Lâm - Đà Lạt và được ban pháp danh Thích Trúc Thái Minh.
Năm 2001, Thích Trúc Thái Minh ra Bắc, ở tại Thiền Viện Trúc Lâm Yên Tử, làm việc tại Ban Tri Khách.
Năm 2007, Thích Trúc Thái Minh được cử làm trụ trì chùa Ba Vàng.
Từ năm 2007, Thích Trúc Thái Minh, cùng các đệ tử, du khách, phật tử thập phương đóng góp công sức tiến hành trùng tu Ba Vàng lần thứ tư với nguồn vốn xã hội hóa gần 500 tỷ đồng. Trong quá trình xây dựng lại, chùa Ba Vàng đã lấn chiếm hàng chục ngàn mét vuông đất rừng quốc gia tại tỉnh Quảng Ninh.
Sáng ngày 22/7/2016, ông cho in 12 pho đại sách và làm lễ nhập linh lưu danh các Anh hùng Liệt sĩ tại chùa. Tại Đại hội Đại biểu Phật giáo tỉnh Quảng Bình lần thứ IV, nhiệm kỳ 2022 - 2027, Đại đức Thích Trúc Thái Minh được Ban Trị sự phân công đảm trách Phó Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Bình, kiêm Trưởng Ban Phật giáo Quốc tế.
Bê bối
Tháng 3/2019, chùa Ba Vàng bị lãnh đạo thành phố Uông Bí và các sở ngành tỉnh Quảng Ninh kiểm tra sau khi loạt bài điều tra đăng trên báo Lao Động đưa thông tin về việc chùa này tổ chức truyền bá “vong báo oán” và “giải nghiệp” để thu lợi hàng trăm tỉ đồng mỗi năm.
Theo bài báo phản ánh, tại chùa Ba Vàng, hàng tháng không chỉ diễn ra khóa tu Bát quan trai giới, còn là ngày nhà chùa tổ chức thỉnh vong giải nghiệp cho những người có nhu cầu.
Mọi bệnh tật và xui xẻo trong cuộc sống đều được lý giải là bởi oán hồn gây ra. Ai muốn thoát nạn thì buộc phải “trả nợ” cho vong từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng thông qua hình thức công đức vào nhà chùa.
Người tuyên truyền trực tiếp là bà Phạm Thị Yến nhưng việc diễn ra tại chùa Ba Vàng do sư Thích Trúc Thái Minh trụ trì nên phải chịu trách nhiệm. Bản thân sư Thích Trúc Thái Minh cũng thừa nhận việc tuyên truyền vong báo oán là có thật. Còn việc thu bao nhiêu tiền là do yêu cầu của vong.
Thuyết oan gia trái chủ Thích Trúc Thái Minh khẳng định oan gia trái chủ hoàn toàn có thật và chùa Ba Vàng có lễ giải oán kết, giải oan gia trái chủ: “Vong linh đi theo báo oán, báo thù rất nhiều, tác động vào chúng ta. Chùa ta có pháp thỉnh oan gia trái chủ để giải những oán kết này. Việc thỉnh giải oan gia trái chủ chỉ có đức của Phật từ bi mới làm được. Chùa chúng ta thỉnh được vong, giải được oán kiếp là do năng lực của đại chúng.”
Đặc biệt, trong một bài thuyết giảng tại chùa giải nghĩa về oan gia trái chủ, phật tử Phạm Thị Yến (một trong những người được cho là có sức ảnh hưởng nhất tại chùa Ba Vàng) đã lấy ví dụ vụ nữ sinh giao gà ở Điện Biên bị sát hại để thuyết giảng, cho rằng nữ sinh xấu số có ác nghiệp ở kiếp trước nên bị quả báo khiến dư luận phẫn nộ.
Không chỉ vậy, nữ phật tử này cũng có những buổi thuyết giảng cho rằng các anh hùng, liệt sĩ hy sinh trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc là bởi bị quả báo, cùng hàng loạt những bài thuyết giảng hoang đường, phi lý khác.
Thông tin này nhanh chóng gây chấn động dư luận. Chùa Ba Vàng sau đó tuyên bố sẽ tổ chức họp báo giải thích thông tin về việc truyền bá vong báo oán, giải nghiệp để thu tiền vào chiều 21/3/2019.
Tuy nhiên, chùa Ba Vàng sau đó chỉ tổ chức buổi thuyết pháp với các phật tử tại ngôi Đại hùng Bảo điện chùa Ba Vàng do Đại đức Thích Trúc Thái Minh trực tiếp thuyết giảng và từ chối tất cả các câu hỏi của báo chí.
Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Giáo hội Phật giáo Việt Nam lại cho là không có việc “thỉnh vong” để hóa giải nghiệp, oan gia. “Bởi cái nghiệp của mình phải tự mình phải làm việc tốt để hóa giải nghiệp cho mình. Chứ việc ‘thỉnh vong’ là hoàn toàn không đúng. Dẫn dắt con người đi theo con đường đó là không đúng theo chính pháp. Đây là dẫn dắt con người ta vào con đường tà kiến, mê lợi.”
Thích Nhật Từ, trụ trì chùa Giác Ngộ và phó trưởng Ban Hoằng pháp Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, khẳng định phật pháp không có thuyết “thỉnh oan gia trái chủ” trong tổng số 38.000 bài kinh còn lưu lại dưới dạng văn tự trên thế giới của Đức Phật.
Đức Phật có nói rõ trong Kinh, có 3 quan điểm học thuyết nguy hại cho đạo Phật. Một trong 3 quan điểm học thuyết nguy hại là định mệnh luận, thuyết cho rằng số phận con người là do nghiệp quá khứ quyết định. Thuyết này cho rằng tất cả những gì mà con người ở hiện tại đang gánh vác và chịu đựng đều có gốc rễ 100% từ quá khứ. “Nghiệp” trong quá khứ đã tạo ra số phận an bài. Đây chính là thuyết mà Đức Phật đã cực kỳ lên án vì như thế con người sẽ không nỗ lực rèn luyện đạo đức trong cuộc sống hiện tại và ở tương lai.
Bị đình chỉ hết chức vụ
Ngày 26/3/2019, tại chùa Quán Sứ, Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã tiến hành họp kín và ra quyết định đình chỉ tất cả mọi chức vụ trong giáo hội đối với Đại đức Thích Trúc Thái Minh đồng thời Đại đức Thích Trúc Thái Minh phải sám hối đại tăng.
Hội đồng trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam giao việc này cho Thượng tọa Thích Thanh Quyết (Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng Ban giáo dục Phật giáo Trung ương, Trưởng ban Trị sự giáo hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh) làm thầy giáo giới cho Đại đức Thích Trúc Thái Minh theo luật Phật.
Ngày 12/7/2019, Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra nghị quyết nhất trí bãi nhiệm tất cả chức vụ của đại đức Thích Trúc Thái Minh trong Giáo hội, bao gồm: Ủy viên dự khuyết Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam; Phó ban Thông tin truyền thông của Giáo hội Phật giáo Việt Nam; Phó ban thường trực Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Lai Châu; Ủy viên thường trực Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, sư Thích Trúc Thái Minh vẫn đảm nhiệm chức vụ trụ trì chùa Ba Vàng ở Quảng Ninh.
Vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo
Ngày 18/12/2023, chùa Ba Vàng có văn bản về việc “Thông báo thay đổi địa điểm tổ chức đại lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và ngày tu bát quan trai tháng 11 Âm lịch năm 2023” do Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng gửi UBND thành phố Uông Bí và các cơ quan chức năng của địa phương.
Theo văn bản này, địa điểm tổ chức tại chùa Ba Vàng và thời gian tổ chức từ ngày 22 đến 24/12/2023.
Trong thông báo này của chùa Ba Vàng có bổ sung nội dung “cung rước xá lợi Phật”, không nêu rõ là xá lợi gì.
Đối chiếu với các quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, chùa Ba Vàng không phải là chủ thể đứng ra thực hiện thông báo danh mục hoạt động tôn giáo bổ sung và thời gian thông báo chỉ 6 ngày trước khi tổ chức. Trong khi quy định tại khoản 3 Điều 43 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo thì “… đối với hoạt động tôn giáo không có trong danh mục đã thông báo thì người đại diện tổ chức có trách nhiệm thông báo bổ sung theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này chậm nhất là 20 ngày trước khi diễn ra hoạt động”.
Bên cạnh đó, chùa Ba Vàng cũng không tuân thủ thời gian tổ chức như đã thông báo là từ ngày 22 đến 24/12/2023 mà tổ chức từ ngày 22 đến 27/12/2023.
Điều 48 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo quy định, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc trước khi mời tổ chức, cá nhân nước ngoài vào Việt Nam để thực hiện hoạt động tôn giáo ở một tỉnh có trách nhiệm gửi hồ sơ đề nghị đến UBND tỉnh. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, UBND tỉnh có trách nhiệm trả lời bằng văn bản; trường hợp không chấp thuận phải nêu rõ lý do.
Do đó, đối với các hoạt động tại chùa Ba Vàng có sự tham gia của nhiều nhà sư và phật tử người nước ngoài, trụ trì chùa Ba Vàng phải có văn bản báo cáo Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Uông Bí để tổ chức này gửi hồ sơ đến UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị được chấp thuận.
Tuy nhiên, theo báo cáo của tỉnh Quảng Ninh, các hoạt động nêu trên tại chùa Ba Vàng, UBND tỉnh Quảng Ninh không nhận được văn bản xin phép của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Uông Bí. Như vậy, chùa Ba Vàng đã thực hiện không đúng quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo.
Đề cập việc Thượng tọa Sayadaw U Wepulla, trụ trì chùa Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế được Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng mời về dự Lễ và mang “xá lợi tóc Đức Phật” đến chùa Ba Vàng và phát biểu tại buổi lễ trong khi nhà sư này nhập cảnh với mục đích tham quan, du lịch.
Có thể khẳng định rằng, việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh trụ trì chùa Ba Vàng mời Thượng tọa Sayadaw U Wepulla, trụ trì chùa Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế vào Việt Nam để tham dự Lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và mang “xá lợi tóc Đức Phật” đến chùa Ba Vàng tổ chức cho phật tử, nhân dân chiêm bái, đồng thời phát biểu tại buổi lễ là hoạt động tôn giáo nhưng lại sử dụng visa nhập cảnh với mục đích tham quan, du lịch là không đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo.
Mặt khác, Điều 79 Quy chế hoạt động Ban Tăng sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhiệm kỳ IX (2022 - 2027) quy định, “tổ chức, cá nhân chức sắc Phật giáo nước ngoài vào Việt Nam bằng visa du lịch không được hoạt động tôn giáo tại Việt Nam. Nếu thực hiện hoạt động tôn giáo tại một tự viện, hoặc nhiều tự viện là vi phạm pháp luật. Trụ trì, Trưởng ban Ban Quản trị tự viện phải chịu trách nhiệm hoàn toàn khi để hoạt động tôn giáo trái pháp luật này được thực hiện tại tự viện”.
Chiếu theo quy định của pháp luật tín ngưỡng, tôn giáo và Quy chế của Giáo hội thì trụ trì chùa Ba Vàng phải chịu trách nhiệm hoàn toàn khi để hoạt động tôn giáo trái pháp luật diễn ra tại cơ sở tôn giáo do mình phụ trách. Giáo hội Phật giáo Việt Nam có trách nhiệm xem xét xử lý theo quy định của Giáo hội.
תגובות