Người Dùng Cần Sa Có Khả Năng Đồng Cảm Hơn

Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng cần sa có thể tác động tích cực đến cảm xúc, giúp giảm căng thẳng và thậm chí nâng cao khả năng đồng cảm.

Phòng trồng cần sa của công ty nghiên cứu và trồng cần sa MedPharm Research tại Denver, Colorado, ngày 7/12/2018. Ảnh: Hyoung Chang

Trong những năm gần đây, giới nghiên cứu ngày càng quan tâm đến tác động của cần sa đối với các khía cạnh tâm lý và xã hội của con người, bao gồm cả sự đồng cảm và đặc điểm tính cách.

Một số nhà khoa học cho rằng cần sa có thể tăng cường sự đồng cảm bằng cách làm giảm mức độ lo âu. Một số hợp chất trong cần sa, đặc biệt là THC (tetrahydrocannabinol), có khả năng tương tác với hệ thống endocannabinoid trong não, từ đó làm giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Điều này có thể khiến người dùng dễ dàng kết nối với cảm xúc của người khác hơn.

Nhiều người sử dụng cần sa báo cáo rằng họ cảm thấy thư giãn và ít căng thẳng hơn. Điều này đã được xác nhận qua các nghiên cứu y học, chẳng hạn như từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH).

Cần sa, đặc biệt là các giống chứa nhiều CBD (cannabidiol), cũng đã được ghi nhận là có tác dụng hỗ trợ giấc ngủ, giúp giảm mất ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Một nghiên cứu năm 2020 của Đại học Colorado đã kiểm tra mối liên hệ giữa việc sử dụng cần sa và khả năng nhận biết cảm xúc của người khác. Các nhà khoa học phân tích tỷ lệ giữa THC và CBD, đồng thời áp dụng mô hình phân tích đa cấp để đánh giá ảnh hưởng của các hợp chất này đến mức độ lo âu và khả năng đồng cảm. Kết quả cho thấy người thường xuyên sử dụng cần sa có mức độ đồng cảm cao hơn so với những người không dùng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng mối quan hệ này không hoàn toàn là nhân quả; những người vốn có xu hướng đồng cảm cao cũng có thể dễ tiếp cận hoặc có xu hướng thử cần sa.

Một số nhà nghiên cứu, chẳng hạn từ Đại học Leiden (Hà Lan), cho rằng cần sa còn có thể thúc đẩy tư duy sáng tạo trong một số điều kiện nhất định, dù hiệu quả này có thể khác nhau tùy từng cá nhân.

Dù tiềm năng tích cực là có thật, nhưng không phải ai cũng phản ứng với cần sa theo cùng một cách. Một số người có thể trải qua các tác dụng phụ như tăng lo âu khi dùng liều cao, giảm khả năng tập trung, suy giảm trí nhớ ngắn hạn, và các tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần, đặc biệt ở những người có nguy cơ rối loạn tâm thần cao.

Bên cạnh đó, việc lạm dụng cần sa hoặc sử dụng trong môi trường không kiểm soát có thể dẫn đến những hệ lụy xã hội không mong muốn.

Cần sa có thể mang lại lợi ích về mặt tâm lý như cải thiện tâm trạng, giảm lo âu và tăng cường sự đồng cảm, nhưng những tác động này phụ thuộc rất lớn vào liều lượng, tần suất sử dụng và đặc điểm cá nhân của từng người. Việc tiếp cận cần sa cần có cơ sở khoa học rõ ràng và được kiểm soát hợp lý, tránh lạm dụng và không nên coi đó là một liều thuốc thần kỳ.

Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục khám phá những tác động phức tạp của cần sa lên con người, và những kết luận chắc chắn hơn cần đến sự tích lũy thêm các bằng chứng khoa học đáng tin cậy trong tương lai.

Trong một nghiên cứu từ Đại học Washington, các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu tự báo cáo từ người dùng thông qua một ứng dụng di động. Người tham gia ghi lại các triệu chứng như lo âu, căng thẳng hoặc trầm cảm trước và sau khi sử dụng cần sa, bao gồm cả loại và số lượng họ đã dùng. Sau đó, dữ liệu từ hơn 12.000 báo cáo ẩn danh được phân tích thống kê để xác định sự thay đổi trong triệu chứng.

Nếu giả thuyết rằng cần sa giúp tăng sự đồng cảm và giảm lo âu là đúng, điều này có thể tạo ra ảnh hưởng đến nhiều ngành công nghiệp như dược phẩm, rượu bia và bảo hiểm y tế.

Nhu cầu về các loại thuốc giảm lo âu như benzodiazepine hoặc thuốc chống trầm cảm có thể giảm đi, gây ra tổn thất tài chính cho các công ty dược vốn phụ thuộc vào thị trường trị giá hàng tỷ USD từ các loại thuốc điều trị tâm lý.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng cần sa có thể là một phương pháp thay thế hiệu quả để thư giãn, điều này có thể làm giảm doanh thu của ngành rượu bia, lĩnh vực vốn phụ thuộc vào nhu cầu tiêu dùng rượu để giải tỏa căng thẳng.

Nếu người tiêu dùng dần chuyển sang sử dụng cần sa y tế thay vì thuốc kê đơn, các công ty bảo hiểm y tế cũng có thể thất thu từ khoản phí bảo hiểm cao vốn xuất phát từ chi phí thuốc men truyền thống.

Mặc dù cần sa có thể mang lại lợi ích về đồng cảm và sức khỏe tinh thần, tác động của nó không chỉ giới hạn ở cấp độ cá nhân mà còn lan rộng đến các ngành kinh tế, đặc biệt là y tế và tiêu dùng. Sự thay đổi trong thị hiếu người tiêu dùng có thể gây thiệt hại tài chính đáng kể cho các ngành công nghiệp truyền thống như dược phẩm và rượu bia, đồng thời mở ra cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực cần sa hợp pháp. Chính vì vậy, không khó để hiểu tại sao một số nhóm lợi ích lại cố gắng làm chậm quá trình này.

Trên thực tế, nhiều tập đoàn dược phẩm đã từng tài trợ cho các chiến dịch phản đối việc hợp pháp hóa cần sa. Theo báo cáo từ The Guardian, các công ty sản xuất thuốc giảm đau opioid đã chi hàng triệu USD để vận động hành lang nhằm ngăn cản việc hợp pháp hóa cần sa y tế ở Hoa Kỳ. Hành động này nhằm bảo vệ lợi nhuận từ các sản phẩm opioid.

Nếu cần sa được công nhận rộng rãi như một phương pháp thư giãn thay thế, doanh thu từ ngành công nghiệp rượu bia vốn dựa vào hành vi tiêu dùng rượu để giảm căng thẳng hoặc tăng cường giao tiếp xã hội cũng có thể bị ảnh hưởng. Một số báo cáo đã cho thấy doanh số bán rượu sụt giảm tại các tiểu bang của Mỹ nơi cần sa đã được hợp pháp hóa.

Các chiến dịch truyền thông, đôi khi được tài trợ bởi các tập đoàn lớn, thường nhằm duy trì sự nghi ngờ của công chúng đối với cần sa. Những chiến dịch này chủ yếu tập trung vào các rủi ro như nghiện ngập, suy giảm trí nhớ hoặc ảnh hưởng đến khả năng lái xe, thay vì nhấn mạnh các lợi ích y tế được hỗ trợ bởi bằng chứng khoa học.

Sự phản đối đối với cần sa không chỉ đến từ lý do đạo đức hay khoa học, mà còn bắt nguồn từ các lợi ích tài chính khổng lồ liên quan đến những ngành công nghiệp truyền thống. Điều này có thể làm chậm quá trình nghiên cứu và ứng dụng cần sa một cách công bằng. Để vượt qua rào cản này, cần có sự minh bạch trong nghiên cứu, cùng với chính sách hỗ trợ từ chính phủ để thúc đẩy các nghiên cứu độc lập và khách quan hơn.