Mực Nước Biển Nam Cực Giảm Xuống Thấp Chưa Từng Có

Băng biển ở Nam Cực thường có thể phục hồi vào mùa đông. Nhưng năm nay, băng biển đã không trở lại mức dự kiến trong mùa đông.

Vào mùa hè băng ở Nam Cực thường tan chảy, vào mùa đông băng lại tích tụ trở lại. Ảnh: ABC

Các chuyên gia cho biết nếu băng biển tiếp tục xu hướng suy giảm, nó sẽ đẩy nhanh quá trình toàn cầu nóng lên.

Mùa đông năm nay đã xác nhận điều mà các nhà khoa học đã lo sợ — biển băng xung quanh Nam Cực đang suy giảm mạnh, khiến các chuyên gia lo ngại rằng nó có thể không phục hồi.

Đầu năm nay, các nhà khoa học đã quan sát thấy lượng băng biển xung quanh lục địa băng giá ở mức thấp nhất mọi thời đại, sau mức thấp nhất vào năm 2016, 2017 và 2022.

Thông thường, băng có thể phục hồi vào mùa đông, khi Nam Cực tối và lạnh một cách khắc nghiệt.

Nhưng năm nay thì khác. Lần đầu tiên, phạm vi băng biển không thể phục hồi đáng kể trong mùa đông này, khiến các nhà khoa học bối rối.

Phạm vi băng biển Nam Cực hàng ngày (1979-2023). Ảnh: NOAA/NSIDC

Nhà hải dương học vật lý Edward Doddridge đã liên lạc với các nhà khoa học và cộng đồng về những thay đổi mạnh mẽ đang diễn ra xung quanh Nam Cực.

Ông cho biết các khu vực rộng lớn của bờ biển Nam Cực lần đầu tiên không có băng trong hồ sơ quan sát.

Tiến sĩ Doddridge nói: “Nói chưa từng có là chưa đủ. Đối với những người quan tâm đến thống kê, áp dụng thang đo sigma, nó là năm độ lệch chuẩn vượt quá giá trị trung bình. Điều đó có nghĩa là nếu không có gì thay đổi, chúng ta sẽ thấy một mùa đông như thế này khoảng 7,5 ngày một lần triệu năm.”

“Điều này thật đáng kinh ngạc.”

Nhà hải dương học vật lý Edward Doddridge nhìn vào máy ảnh với một tấm bản đồ khổng lồ trên bức tường phía sau ông ta. Ảnh: Jordan Young/ABC News

Edward Doddridge nói về việc băng sẽ quay trở lại vào mùa đông tới: “Chúng ta có thể hy vọng. Tôi không biết là nó sẽ như vậy.”

Băng biển rất quan trọng vì một số lý do.

Đầu tiên, nó giúp điều chỉnh nhiệt độ Trái đất thông qua một thứ gọi là phản chiếu băng, trong đó băng phản xạ nhiệt của Mặt trời trở lại không gian, giúp điều chỉnh nhiệt độ của hành tinh.

Tiến sĩ Doddridge cho biết: “Nếu có ít băng hơn, thì ánh sáng mặt trời chiếu xuống bề mặt đại dương sẽ bị hấp thụ thay vì phản xạ ra ngoài không gian.”

“Điều đó làm tăng tốc độ nóng lên ở khu vực đó, và hơi ấm đó sau đó lan toả đi khắp thế giới.”

Một con tàu di chuyển qua băng biển bị tan vỡ. Ảnh: Bộ phận Nam Cực của Úc

Một chuyên gia nói rằng thêm một độ thay đổi hơn nữa trong thang đo Sigma có thể kích hoạt một điểm bùng phát và rằng “chúng ta có thể kết thúc ở một trạng thái mới”.

Hơn nữa, chu kỳ đóng băng và tan chảy hàng năm thúc đẩy vận chuyển các dòng hải lưu giàu chất dinh dưỡng vào phần còn lại của đại dương toàn cầu, nuôi sống các hệ sinh thái.

Băng cũng là môi trường sống của các loài động vật như chim cánh cụt và hải cẩu, đồng thời rất cần thiết cho các sinh vật nhỏ hơn như loài nhuyễn thể, loài ăn tảo bên dưới lớp băng trong mùa đông.

Những chú chim cánh cụt Adelie cạnh nhau. Ảnh: Bộ phận Nam Cực của Úc

“Đây chắc chắn là cánh cửa sổ để nhìn đến tương lai.”

Một nhà khoa học cho biết nếu xu hướng băng biển tiếp tục giảm, sẽ “khó đảo ngược quỹ đạo”.

Các nhà khoa học hiện đang tranh cãi để tìm ra nguyên nhân gây ra sự sụt giảm. Đó có phải là sự thay đổi tự nhiên? Hay biến đổi khí hậu do con người gây ra?

Tiến sĩ Doddridge cho biết nhiều khả năng con người là tác nhân.

“Có người nói rằng đó có thể là sự thay đổi tự nhiên. Chúng tôi chưa thể loại trừ hoàn toàn khả năng đó. Nhưng nó rất khó xảy ra,” ông nói. “Chúng tôi biết rằng khi Trái đất ấm lên nó sẽ trông giống như thế này. Có thể mùa đông tới băng sẽ quay trở lại. Chúng ta có thể hy vọng. Tôi không biết là nó sẽ quay trở lại hay không.”

Ngoài ra, các nhà khoa học không biết sự thay đổi đến từ đâu - biển hay bầu khí quyển.

Tiến sĩ Doddridge tin rằng đó là do sự thay đổi nhiệt độ nước biển - nhưng Petra Heil, một nhà vật lý băng biển từ Bộ phận Nam Cực của Úc, cho rằng đó là do sự kết hợp của cả những thay đổi trong bầu khí quyển và sự nóng lên của biển.

Tiến sĩ Heil nói: “Toàn bộ hệ thống mà chúng tôi đang xem xét, chúng tôi biết nó được kết hợp chặt chẽ với nhau.

“Bất kỳ thay đổi nào trong bất kỳ thành phần nào, ngay cả ở một khu vực xa hoặc có thể ở gần khu vực mà bạn đang nghiên cứu, đều được kết hợp với toàn bộ hệ thống.”

“Chúng tôi biết rằng hiện tại có rất nhiều năng lượng trong các hệ thống thời tiết của chúng ta, vì vậy rõ ràng chúng có thể góp phần to lớn vào việc di chuyển băng biển và cũng mang lại các chế độ nhiệt động khác nhau cho băng biển.”

Tiến sĩ Petra Heil, nhà vật lý băng biển từ Bộ phận Nam Cực của Úc. Ảnh: Chương trình Nam Cực của Úc

“Tôi nghĩ rằng nhiều người có dòng thời gian quá dài, nói rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến họ. Tôi khá tin rằng đây là điều mà thế hệ của tôi sẽ trải qua.”

Nhưng Tiến sĩ Heil đồng ý với Tiến sĩ Doddridge rằng nguyên nhân sâu xa rất có thể bắt nguồn từ hoạt động của con người.

Heil nói: “Tuyên bố đồng thuận tại thời điểm này phần lớn là do các yếu tố nhân tạo đã làm cho đại dương ấm lên, khiến bầu khí quyển bị xáo trộn mạnh và ảnh hưởng đến băng biển.”

Dù bằng cách nào, Heil lo sợ rằng một sự thay đổi hơn nữa trong cán cân có thể kích hoạt một điểm bùng phát mà từ đó rất khó để đảo ngược quỹ đạo.

“Chúng ta có thể kết thúc ở một trạng thái mới,” cô nói. “Điều đó sẽ liên quan đến sự bền vững của các điều kiện sống của con người trên Trái đất. Tôi nghĩ rằng nhiều người nghĩ có họ có thời gian dài, rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến họ. Tôi khá tin rằng đây là điều mà thế hệ của tôi sẽ trải qua.”