Trong bối cảnh chính trị quốc tế đầy biến động, Ấn Độ đã khẳng định mình là một trong những quốc gia “tự chủ chiến lược” hưởng lợi lớn từ chính sách trung lập.
Lập trường chiến lược của Ấn Độ cho phép nước này duy trì mối quan hệ với nhiều cường quốc trên thế giới, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự đa dạng hóa các đối tác kinh tế và chiến lược. Chính sách này không chỉ giúp Ấn Độ giữ vững mối quan hệ cân bằng với các cường quốc mà còn mở ra những cơ hội kinh tế to lớn.
Năm 2023, thương mại giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ đạt 128,55 tỷ USD, trong khi thương mại với Trung Quốc là 97,5 tỷ USD, thể hiện khả năng của Ấn Độ trong việc giao dịch với các cường quốc lớn dù có căng thẳng địa chính trị.
Ấn Độ đã tham gia các hợp đồng quốc phòng lớn với cả Nga và Hoa Kỳ. Ví dụ, Ấn Độ mua hệ thống tên lửa S-400 từ Nga đồng thời ký hợp đồng quốc phòng trị giá 3 tỷ USD với Hoa Kỳ cho máy bay trực thăng và thiết bị khác. Tiến sĩ S. Jaishankar, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ, phát biểu: “Chính sách đối ngoại của Ấn Độ nhằm làm bạn với tất cả, không có kẻ thù với ai.”
Chính sách trung lập cho phép Ấn Độ tối đa hóa các cơ hội kinh tế bằng cách đàm phán các thỏa thuận thương mại và đầu tư có lợi. Trong năm tài chính 2022-23, Ấn Độ đã thu hút FDI trị giá 70,8 tỷ USD, phản ánh niềm tin vào thị trường của mình dù có những bất ổn toàn cầu.
Ngành công nghệ thông tin ở Ấn Độ, trị giá khoảng 245 tỷ USD vào năm 2022, tiếp tục phát triển khi các công ty tìm kiếm đối tác gia công ổn định. N. Chandrasekaran, Chủ tịch Tata Sons,
công ty nắm giữ các đồn điền trà và nhà máy thép trên khắp Ấn Độ, nhận xét, “Ấn Độ có vị trí tốt để trở thành một cường quốc kinh tế toàn cầu, tận dụng vị trí và khả năng độc đáo của mình.”
Lập trường trung lập mang lại cho Ấn Độ sự linh hoạt để ứng phó với các sự kiện và khủng hoảng toàn cầu theo từng trường hợp cụ thể, ưu tiên lợi ích quốc gia mà không phải chịu áp lực theo chính sách của các nước đồng minh.
Chính sách không liên kết cho phép Ấn Độ tập trung vào lợi ích riêng của mình trong các cuộc khủng hoảng quốc tế, như việc từ chối đứng về phía nào trong cuộc chiến Nga - Ukraine để duy trì quan hệ thương mại với cả hai bên. Bộ trưởng Tài chính Nirmala Sitharaman đã nhấn mạnh rằng Ấn Độ sẽ tiếp tục theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập, phù hợp với lợi ích quốc gia và sự phát triển kinh tế.
Với vai trò là một cường quốc tại Nam Á, lập trường trung lập của Ấn Độ góp phần vào sự ổn định khu vực bằng cách không làm tăng thêm căng thẳng thông qua các liên minh quân sự hay các hoạt động quân sự quá mức.
Ấn Độ đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các sáng kiến khu vực như BIMSTEC và SAARC, nhằm tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh.
“Ấn Độ luôn cam kết với hòa bình và thịnh vượng khu vực, sẵn sàng làm việc với tất cả các nước láng giềng để đạt được những mục tiêu này,” cựu Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh từng nói.
Bằng cách tránh dính líu vào các cuộc xung đột toàn cầu, Ấn Độ có thể tập trung nguồn lực và sự chú ý vào phát triển trong nước, giải quyết nghèo đói, cơ sở hạ tầng và các lĩnh vực quan trọng khác. Chính phủ Ấn Độ đã cam kết đầu tư 1,4 nghìn tỷ USD vào phát triển cơ sở hạ tầng đến năm 2025, nhắm đến mục tiêu tăng trưởng bền vững và bao trùm.
Tỷ lệ nghèo đói của Ấn Độ đã giảm từ 21,9% năm 2011 - 2012 xuống còn 10% vào năm 2022, cho thấy sự tiến bộ đáng kể nhờ các chính sách phát triển tập trung. “Ấn Độ đang tiến bước mạnh mẽ trên con đường phát triển kinh tế, tạo cơ hội cho mọi công dân tham gia vào tiến trình này,” Thủ tướng Narendra Modi phát biểu.
Sự căng thẳng địa chính trị gần đây giữa các cường quốc đã thúc đẩy các công ty chuyển dịch hoạt động kinh doanh và tìm kiếm các thị trường ổn định hơn, tạo điều kiện cho Ấn Độ trở thành điểm đến hấp dẫn.
Do căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, Apple đã tăng cường sản xuất tại Ấn Độ, với Foxconn, Wistron, và Pegatron thiết lập và mở rộng các cơ sở sản xuất iPhone. Đến năm 2023, Ấn Độ sản xuất khoảng 7% iPhone toàn cầu, tăng từ 1% vào năm 2018. Samsung đã đầu tư lớn vào Ấn Độ, khai trương nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới ở Noida, thể hiện cam kết dài hạn với thị trường Ấn Độ. Cả hai công ty này đã tăng cường đầu tư vào Ấn Độ, không chỉ để phục vụ thị trường nội địa mà còn hướng đến xuất khẩu sang các thị trường khác. Điều này được thúc đẩy bởi các chính sách thuận lợi như “Make in India”.
Chính phủ Ấn Độ đã thực hiện nhiều biện pháp để thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút đầu tư nước ngoài và khuyến khích sản xuất trong nước. Khởi động vào năm 2014, sáng kiến “Make in India” của Chính phủ Ấn Độ nhằm tạo ra và khuyến khích các công ty phát triển, sản xuất và lắp ráp sản phẩm tại Ấn Độ và khuyến khích đầu tư chuyên sâu vào sản xuất đã thu hút hàng tỷ USD đầu tư vào sản xuất và cơ sở hạ tầng, giúp Ấn Độ tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Mukesh Aghi, Chủ tịch Diễn đàn Đối tác Chiến lược Ấn Độ - Hoa Kỳ, cho biết, “Ấn Độ đang nổi lên như một lựa chọn hàng đầu cho các công ty tìm kiếm sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị.”
Ấn Độ đã tận dụng vị thế trung lập để điều chỉnh chính sách thương mại và nắm bắt cơ hội trong bối cảnh thị trường toàn cầu thay đổi. Cuộc xung đột Nga - Ukraine đã làm gián đoạn nguồn cung cấp lúa mì toàn cầu, tạo cơ hội cho Ấn Độ trở thành nhà cung cấp chính. Trong năm tài chính 2021 - 22, Ấn Độ xuất khẩu 7 triệu tấn lúa mì, tăng gấp đôi so với năm trước.
Ấn Độ đã trở thành trung tâm sản xuất dược phẩm lớn thứ ba thế giới. Ngành công nghiệp này đạt giá trị 50 tỷ USD vào năm 2022, cung cấp 60% nhu cầu vaccine toàn cầu và xuất khẩu thuốc đến hơn 200 quốc gia. Kiran Mazumdar-Shaw, Chủ tịch Biocon, khẳng định Ấn Độ có tiềm năng lớn để trở thành “nhà thuốc của thế giới”, đáp ứng nhu cầu dược phẩm trên toàn cầu với giá cả phải chăng.
Chiến dịch “Digital India” do Chính phủ Ấn Độ phát động nhằm thúc đẩy kết nối kỹ thuật số, cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông và khuyến khích sự đổi mới. Sáng kiến này bao gồm các kế hoạch kết nối các vùng nông thôn với mạng internet tốc độ cao, đã giúp Ấn Độ trở thành một trung tâm công nghệ toàn cầu. Thủ tướng Narendra Modi nhấn mạnh, “Ấn Độ không chỉ là một thị trường lớn mà còn là một trung tâm đổi mới và sản xuất cho thế giới.”
Chính sách trung lập của Ấn Độ đã cho phép nước này tận dụng các thay đổi toàn cầu trong thương mại và sản xuất, thu hút các doanh nghiệp tìm kiếm lựa chọn thay thế cho những khu vực bất ổn hơn. Bằng cách duy trì mối quan hệ cân bằng và khai thác các cơ hội kinh doanh, Ấn Độ đã thể hiện khả năng thích ứng và phát triển mạnh mẽ, bất chấp những biến động địa chính trị. Điều này đã góp phần vào sự phát triển kinh tế của Ấn Độ và sự nổi lên của nước này như một nhân tố quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu.
Comments