Tạp chí Ngoài Kia tổng hợp danh sách 10 rapper có khả năng sáng tác và rap bằng tiếng Anh, tất nhiên là đồng thời linh hoạt bên cạnh tiếng mẹ đẻ, và đã cống hiến hơn 10 năm.

“Liệu mày có rapper người thuần Việt nào rap tiếng Anh hay không share cho tao với, chứ gốc Việt rap tiếng Anh là chuyện bình thường rồi”.

Đây là câu nói tôi nhận được từ 1 người nước ngoài khi anh có dịp đi phượt tại Việt Nam, cũng như muốn tôi chia sẽ thêm về nền văn hoá Hip-hop tại đây.

Vậy thì tại sao chúng ta lại không nói về những rapper tại đây và có khả năng rap tiếng Việt lẫn tiếng Anh cực tốt nhỉ? Nào cùng mình đi thôi.

Lưu ý: Bài viết về những rapper hoạt động lâu năm trong Rap Việt.

1 VietDragon

Tại vì sao tôi lại đưa tên anh đầu tiên? Trước tiên, những tác phẩm qua những trận beef luôn là điều đóng góp đáng để trân trọng từ anh. Dù đã mất nhưng anh vẫn là 1 thứ gì đó để tôi học hỏi không ngừng. VD, hoặc SSK, xuất thân từ gia đình có nguồn gốc từ Bắc và Trung và định cư từ Úc khi còn bé, có thể nói vì tiếp xúc với văn hoá hip-hop và rap từ rất sớm, cộng thêm tài năng nên anh sớm đã trở thành 1 dân chơi máu mặt của Rap Việt. Đương nhiên cũng không thể bỏ qua được những track bằng tiếng Anh của anh như ‘Before I Leave’ hoặc ‘Fake Ass Bitches’ khi trong track này anh đã đi flow bằng cả 3 thứ tiếng là Việt, Anh, Trung 1 cách điêu luyện. Nếu được chọn 1 rapper nào có thể làm bạn thoả mãn về nhạc thì tôi sẽ chọn anh.

R.I.P. VietDragon.

2 Nah

Nếu đã nhắc tới VD thì sao lại có thể không nhắc tới Nah được nhỉ? Cũng giống như VD, anh được tiếp xúc với văn hoá rap từ rất sớm và sau đó học hỏi cũng như luyện tập để biến mình trở thành 1 con quái vật trong Rap Việt. Và cũng chính sự học hỏi đó đã tạo nên 1 tay rapper có thể đi flow tiếng Việt lẫn tiếng Anh 1 cách ngoạn ngục. Có thể kể đến như ‘Grown’ feat. Andree hay ‘Won’t Let You Down’. Nói đến track này và khi được nghe, được làm vào những năm trước 2010 thì tôi tin chắc bạn sẽ nghĩ rằng 1 khứa rapper gốc Việt nào đây. Nhưng bạn không thể ngờ đó lại là rapper thuần Việt vì từ cách anh đi flow với gieo vần cũng như sử dụng tiếng Anh quá là bài bản.

3 Anh Mac

Đây là nhân vật tôi muốn nhắc cuối cùng. Macthediablo, MAC, hay còn gọi là D of NKI. Tôi nghe nhạc anh từ rất lâu rồi và tôi thích cách anh đi flow tiếng Việt lẫn tiếng Anh. Nhạc anh luôn có sức hút lạ kì. Tôi nói thật, vì vào 10 năm trước hơn, tôi luôn ngồi vào máy tính và chỉ hóng những MV hay nhạc từ anh thôi. Bài nhạc đầu tiên mà tôi được nghe anh rap tiếng Anh là ‘So Cold’ feat. FireFlow. Đó là lý do vì sao tôi mê nhạc anh. Không cầu kì, chỉ đơn giản là flow. Hay ‘Meaning of Love’ đến từ anh cũng là điều khá thú vị đối với tôi. 1 bài nhạc tình yêu khá hay. Chúng ta thì quá quen với việc anh rap tiếng Việt rồi, nhưng tôi vẫn đưa anh vào danh sách vì khi anh rap tiếng Anh, nó khá là hay. Tôi thật sự lúc đấy luôn mong chờ những MV rap tiếng Anh của anh, nghe rất là cuốn.

4 Suboi

Suboi sáng tác hát bài hát đầu tiên của mình vào năm 15 tuổi. Năm 17 tuổi, cô tham gia nhóm nhạc 3N rồi trở thành rapper kiêm nhạc sĩ của nhóm nu-metal Winfield biểu diễn tại các trường. Cô nhanh chóng trở nên nổi tiếng và được tôn trọng trong giới underground hip-hop tại Việt Nam. Năm 19 tuổi, Suboi được phát hiện bởi nhạc sĩ Dương Khắc Linh sau buổi thu âm ca khúc ‘Rock With It’ cùng Rapsoul và KraziNoyze và được mời ký hợp đồng nghệ sĩ độc quyền cho hãng Music Faces. Để nói về cô thì chúng ta sẽ có cả 1 câu chuyện dài đấy. Nếu như bạn không biết thì để mình kể những gì mình chứng kiến nhé. Có thể nói chị là rapper đầu tiên của miền Nam được làm MV và xuất hiện trên Tivi. Đúng rồi đó, không sai đâu. Tôi mất gần 4, 5 năm để chờ xem trừ Rap Mỹ thì liệu có Rap Việt Nam sẽ có trên Tivi hay không? Và lần đầu tiên tôi được thấy là MV ‘Walk’ của chị vào năm 2010 trên YanT. Trước đấy, chị cũng đã xuất hiện với tư cách là đồng nghiệp của Hồ Ngọc Hà trong ‘My Apology’ hay ‘Girls Night’. Và cả 3 bài hát kể trên , chị đều sử dụng tiếng Anh 1 cách thành thạo để rap. Tôi cực thích thú khi lần đầu tiên thấy con gái Việt rap trên Tivi, đã vậy còn sử dụng tiếng Anh cực giỏi và cả flow điêu luyện nữa. Không sai khi tôi ví chị như Missy Elliot của Việt Nam.

Fact nho nhỏ: Khi anh bạn đi phượt chốt với tôi rằng, sau này có thể chị sẽ làm được việc lớn. Tôi vẫn chờ xem điều đó sẽ là gì. Thì đúng thật các bạn ạ. Chị được xuất hiện trong bản xếp hạng của Châu Á và đỉnh hơn là rap trước vị tổng thống Mỹ, ông Obama.

5 Huniixo

Sinh ra tại Sài Gòn nhưng chị được gia đình cho định cư ở Mỹ từ rất sớm còn bé. Chị kể với tôi rằng là do chịu sự ảnh hưởng từ Eminem, 50 Cent, Kayne West nên cũng chẳng lạ khi chúng ta có những nữ rapper có thể đi flow hay mà họ chơi tiếng Anh cũng chả kém ai. Khi được tiếp xúc với chị, tôi đã phải dành lời khen cho chị ngay. Flow nhẹ nhàng nhưng vẫn đầy nội lực, nếu bạn còn nghi ngờ thì hãy nghe ‘TRAYDA’ feat. Ricky Star đi. Tôi đảm bảo sẽ không làm bạn thất vọng đâu. Nếu bạn cần tìm sự dịu dành có pha lẫn sự mạnh mẽ thì đây là nữ rapper bạn nên tìm đến. Và cũng chính vì điều này nên chúng ta có 1 bài nhạc ‘Sau Khi Chia Tay Ta Nên Làm Gì’ feat. Trang Pháp, đủ chúng ta thấy rằng cô gái này khá là dữ dằn đó. Chị cũng là người tạo nên YoungLadiez band, nơi chỉ có sự góp mặt của chị em phụ nữ và cũng có hoạt động trong GVR. Vào thời điểm đó, thật sự rapper nữ rất ít và chị đã nói cho chúng ta biết là phụ nữ chúng tôi đâu có thua đàn ông được. Nếu bạn còn nghi ngờ thì hãy nghe ‘Think of Me’ ft. Macthediablo, ‘Ya Know Me’ ft. Nina đi hoặc ‘The Girls’ ft. Linh Lam và Lil’ Cì, đó là 1 sự kết hợp tuyệt vời đến từ máy Rapper nữ đấy. Có thể nói chị là 1 nữ rapper khá tài năng khi chị có thể rap được tiếng Anh rất khá và đủ thể loại nếu chị muốn. Khi tôi phỏng vấn chị cho bài viết này, chị đã cho tôi nghe 1 bài nhạc từ chị. Bất ngờ hơn là chị có thể hát rất hay và cho ra flow rất cuốn hút người nghe. Đây là lý do vì sao anh Châu Đăng Khoa tìm chị ấy, anh Dương Khắc Linh và chị Trang Pháp muốn hợp tác với chị. Chị nói rằng sau khi ổn định gia đình, chị sẽ trở lại và sẽ chúng ta những bài nhạc cực hay.

6 Kimmese

Sẽ là thiếu sót nếu tôi chỉ nhắc tới Suboi mà không nhắc tới Kimmese. Thật ra lúc đầu, chị lại lấy nghệ danh là Kim Jojo, vì chị mê nữ ca sĩ Jojo. Khác hẳn với Suboi 1 xíu thì chị lại thiên về Hip-hop hơn là Rap. Vì sao vậy? Vì chị có thể chơi tốt cả rap lẫn melody luôn. Lớn lên từ Thủ đô Hà Nội, vào những năm 2005, khi khối bạn bè đồng trang lứa mới biết làm biếng và mơ mộng thì Kim đã nổi tiếng như một “thần đồng âm nhạc”. Xuất hiện thường xuyên trên sân khấu lớn nhỏ, Kim trở thành hiện tượng âm nhạc của giới trẻ với khả năng vừa hát vừa sáng tác. Không chỉ sở hữu giọng hát khỏe khoắn, chị còn chứng tỏ khả năng rap và sáng tác qua phần kết hợp thành công nhạc cổ điển và Hip-hop cùng Diva Mỹ Linh trong chương trình Mỹ Linh Tour 06. Thậm chí, màn biểu diễn này còn nhận được nhiều lời khen từ nhạc sĩ Dương Thụ. Năm 18 tuổi, chị từ bỏ giữa chừng sự nghiệp đang đà nở rộ của mình, bỏ luôn bộ máy lăng xê hùng hậu tiếng tăm và đột ngột biến mất. Theo lời chị tâm sự thì chị chọn cách ở ẩn để nghiên cứu và tìm hiểu các nghệ sĩ nước ngoài cho tạo lối đi riêng cho mình. Sau đó chị đã gặp được anh Touliver cũng như gia nhập vào SpaceSpeakers. Có thể nói chị như là 1 đối thủ đáng gờm với Suboi. Tên chị thì chúng ta quá quen thuộc rồi nhỉ. Nếu bạn không biết thì chị đã từng đăng kí và tham gia The Voice đấy. Chị cũng đã từng xuất hiện với Suboi ‘Feel The Beat’ trong Vietnam Idol 2012 đấy. Hay ‘I Know’ ft. Suboi hoặc ‘Emotions’ ft. Antoneus Maximus. Mới gần đây, tôi có vô tình xem được 1 clip từ YouTuber Kyle Dot Net tên là Kimmese English Interview. 1 màn phỏng vấn bằng tiếng Anh cho chúng ta thấy rằng vì sao chị lại là đối thủ đáng gờm cho Suboi đấy.

7 MC ILL

Chúng ta vẫn quen gọi là Hưng Cao. Nếu chúng ta đã có sự đối đầu từ Kimmese và Suboi, thì không thể thiếu được MC ILL rồi nhỉ. Xét trên phương diện nhạc, tôi xin phép được đưa anh vào danh sách cũng như là đối thủ đáng gờm cho Nah. Cũng đến từ mảnh đất Hà Nội, anh đang làm giáo viên tiếng Anh. Anh là một trong những người tiên phong tạo nên RVP aka Rap Việt Punchline. MC ILL có khả năng chơi chữ, chơi vần tốt, nổi bật, và là một người có kiến thức rộng về rap. Tuy nhiên, rapper này cũng mang nhiều tai tiếng khi là 1 trong các thành phần lớn gây chiến beef Bắc Nam 2018. Idol của anh là Eminem. Phải khẳng định một sự thật rằng MC ILL là rapper có kĩ năng rap xuất sắc của RVP. Hoàn hảo từ lối tư duy viết nhạc, wordplay đỉnh, chơi vần điêu luyện, mỗi khi ILL đọc rap đều khiến bất cứ ai đều nổi da gà. Như là cách anh remix lại ‘No Love’ của Eminem ft. Lil Wayne, ‘No Brain’, 1 bài nhạc khiến mọi người phải kinh ngạc vì không chỉ cách anh rap tiếng Anh điêu luyện mà cách anh chơi chữ lẫn skill trong đấy cũng phải khiến người nghe trầm trồ, thán phục. Hay lần gần đây nhất, anh lại 1 lần nữa làm người nghe phải nể phục khi anh remix ‘Will’ của Joyner Lucas. Cách anh đi flow cũng như skill trong đó đã chứng minh anh xứng đáng có mặt trong danh sách này.

8 Tony TK

Nếu những ai đã từng nghe rap miền Nam nhiều, chắc sẽ không thể không biết tới tên này. Vô tình nghe nhạc rap từ năm lớp 9 và cảm thấy như mình có duyên với dòng nhạc này nên anh đã quyết định bỏ học để theo rap. Và cũng chính là Nah đã giúp anh đi con đường đúng đắn. Anh tâm sự: “Tony không quan tâm đến những việc cá nhân mà Nah đang trải qua. Đối với Tony thì Nah luôn luôn là một người thầy”. Một câu chuyện liên quan đến cuộc sống thật của Tony TK. Khi trên đỉnh vinh quang anh đã bị mờ mắt và ăn chơi, tiệc tùng thâu đêm. Anh còn lạm dụng chất kích thích và đánh mất nhiều mối quan hệ tốt trong cuộc sống. Từ những hậu quả mà anh nhận được anh mới nhận thấy được giá trị thật sự của cuộc đời và quyết tâm thay đổi. Anh cũng muốn lan tỏa thông điệp này đến với những ai theo dõi anh. Nhạc anh luôn chứa đựng những giai điệu đường phố trong đó khiến người nghe cảm nhận được cách anh ta thể hiện. Và cũng thể không nói đến cả trình độ rap tiếng Anh từ anh như ‘Fuck VinaGang’ hay ‘Roll With Me’ nhưng tôi khoái nhất vẫn là ‘Lemon Tree’ khi anh remix lại tác phẩm huyền thoại này từ Fools Garden. Cho chúng ta thấy là anh rap được cả tiếng Anh lẫn tiếng Việt.

9 B-Ray

Một cái tên cực hot trong giới Rap Việt, khi anh luôn có skill, vần cũng như flow đủ sức để hạ gục đối thủ. Trước khi xuất hiện trên showbiz, anh đã từng hoạt động nhiều ở underground. Từ GVR tới G-Fam. Nếu đã nhắc vậy thì cũng nên nhắc về cách anh rap tiếng Anh chứ nhỉ. ‘So Gangster’ là 1 ví dụ cho anh hay ‘Questions For You’ là cách anh thả hồn vào nhạc.

10 Cam

Nếu đã nhắc Blacka thì không thể không nhắc Cam được rồi. 1 thầy giáo tiếng Anh quyết định đi theo con đường nhạc rap. Với Blacka, chúng ta có 1 thể loại nhạc mạnh mẽ, gai góc đậm chất đường phố thì Cam là 1 thể loại nhạc nhẹ nhàng, đủ làm người nghe có nhiều cung bậc cảm xúc. Sao tôi lại muốn đưa anh danh sách này? Vì tôi muốn giới thiệu với bạn bè về 1 người nghệ sĩ mà âm nhạc của anh đủ sức làm kết nối chúng ta lại. Thật sự rất khó để thấy anh rap tiếng Anh. Chúng ta vẫn thường nghe Cam qua những bài rap đơn giản nhưng ‘The Regional: VietNam (Saigon Remix)’ đủ để tôi đưa anh vào list này. Và thêm ‘I Think It Was Love’ trong Mixtape ‘Rap Cho Vui 2020’ nữa chứ. 1 mixtape nhẹ nhàng sâu lắng đến từ anh.

Fact nho nhỏ: Bạn còn nhớ màn freestyle đình đám của Chú Ba Đạt trên MTV Yo chứ? Anh chính là người đi theo và thông dịch viên cho Chú Ba đấy.

Lê Devilz, biên tập viên Tạp chí Ngoài Kia, là quản trị viên của Nghiện Rap và là người đóng góp hàng đầu trong cộng đồng hip-hop Việt Nam. Anh sống ở Sài Gòn.